Strenge fiscale regels rond de eigen woning schuld

Een van de schaarse aftrekposten die er nog zijn in de Wet Inkomstenbelasting is de aftrekbaarheid van rente en kosten met betrekking tot financiering van de eigen woning. Aftrekbaar van de Inkomstenbelasting zijn afsluitkosten hypotheek, taxatiekosten, premie nationale hypotheekgarantie, boeterente en rente op leningen bestemd voor financiering eigen woning. Over al deze kosten komt een aanzienlijk deel terug van de belastingdienst afhankelijk van de schijf inkomstenbelasting waarin de huiseigenaar zit.

Willen de kosten van financiering van de eigen woning aftrekbaar zijn, dan moet de huiseigenaar voldoen aan strikte regels van de belastingdienst. De Hoge Raad heeft dat in een recente uitspraak geoordeeld.

Een dochter had met haar vader een leningsovereenkomst gesloten voor de aankoop van haar eigen woning. Om deze lening te kunnen aanmerken als eigenwoningschuld in box 1 moet zijn voldaan aan de informatieverplichting aan de Belastingdienst. Hiervoor had zij de kerngegevens van de lening (hoofdsom, looptijd, rente, aflossing etc.) in haar aangifte inkomstenbelasting moeten opnemen. In haar aangifte over 2016 neemt zij de lening echter niet op, noch in box 1, noch in box 3, dus ook geen kerngegevens van de lening. Vervolgens werd door de Belastingdienst een onherroepelijke aanslag opgelegd.

De dochter diende vervolgens de aangifte opnieuw in met vermelding van de gegevens van de lening. De belastinginspecteur merkt deze aangifte aan als een bezwaar en een verzoek om ambtshalve vermindering van de opgelegde aanslag en wijst beide wijst vervolgens af. Dus geen teruggave van belasting.
De dochter liet het er niet bij zitten en daagde de Belastingdienst voor de rechter. Bij de rechtbank en bij het gerechtshof vangt zij ook bot. Uiteindelijk kwam deze zaak zelfs voor de Hoge Raad. Die was helder in haar oordeel. Om te kunnen spreken van een eigenwoningschuld moet de belastingplichtige in de aangifte de relevante gegevens van de lening vermelden. Als dit niet het geval is kan dit niet worden hersteld, het cassatieberoep werd derhalve afgewezen. Het leverde uiteindelijk dan ook geen belastingteruggave op.
Herstel van de aangifte is alleen mogelijk zolang de aanslag nog niet definitief is opgelegd.

De moraal van dit verhaal is helder, laat u goed informeren voordat u buiten een reguliere hypotheekverstrekker geld leent voor de aankoop van een eigen woning. Nog veel beter is het om een dergelijke lening bij de notaris vast te laten leggen in een hypotheekakte. U wordt dan direct geïnformeerd over alle geldende fiscale regels zodat u achteraf niet voor pijnlijke verrassingen komt te staan.